NATIONAL NEWS

Tila nang-aasar pa nga ang hoarders at smugglers na ituloy ang ilegal nilang gawain sa kabila ng mahigpit na utos ni Pangulong Ferdinand ‘Bongbong’ Marcos Jr. na hulihin ang mga nananabotahe ng ekonomiya. Hindi ito pinalagpas ng netizens at umani ang isyung ito ng sari-saring reaksyon.

Paano nga ba mapipigilan ni Pangulong Marcos Jr. ang smuggling at hoarding ng agricultural products sa bansa?

Tara, suriin natin yan.

September 19, 2023 ipinamahagi ng Pangulo ang mga nasabat na smuggled rice sa Tungawan, Zamboanga Sibugay. Lubos na hinangaan ito ng mga netizen kaya naman naging viral at usap-usapan ito sa social media.

Kahit ang grupong Bantay Bigas, hinangaan ang aksyong ito ni Pangulong Marcos Jr. dahil mas pabor ang pamimigay ng smuggled agricultural products sa mga mahihirap na pamilya kaysa sa pagbebenta nito.

Bukod sa napakalaking tulong nito sa mga nangangailangan, alam mo bang malaki rin ang magiging epekto ng aksyong ito sa ekonomiya?

Ayon kay Bantay Bigas Spokesperson Cathy Estavillo, kung ibenta pa rin ang smuggled agricultural products, gaya ng pagbenta noon ng smuggled sugar sa Kadiwa stores, ipagpapatuloy pa rin ang smuggling dahil, in a way, naibebenta pa rin ang mga naipuslit nilang produkto.

Sabi naman ni Bulacan 6th District Representative Salvador Pleyto na miyembro rin ng House Agriculture and Food Committee, best deterrent o pang-discourage sa smugglers ang desisyon ni Pangulong Marcos Jr. na ipamigay na lang ang mga nakumpiskang bigas. Nagpapahiwatig ito ng strong signal na walang lugar sa ekonomiya ang smuggling.

For reference, tinatayang aabot sa 200-billion pesos revenue ang nawawala sa gobyerno dahil sa smuggling batay sa monitoring ng Samahang Industriya Ng Agrikultura o SINAG.

Kaya kung ituloy pa rin ang smuggling at hoarding, mas maganda kung ipamigay na lang ito ng gobyerno sa mga mahihirap, gaya ng ginawa ni Pangulong Marcos Jr. magiging walang silbi ang ilegal nilang gawain dahil sa aksyon na ito.

Hindi na dapat maging makulit pa ang smugglers at hoarders dahil pinaspasan na rin ni Pangulong Marcos Jr. ang Anti-Agricultural Economic Sabotage Act o Senate Bill No. 2432 noong September 21, 2023.

Nakasaad sa Anti-Agricultural Economic Sabotage Act na ang mga mapatutunayang dawit sa smuggling, hoarding, profiteering, at pagka-cartel ng agricultural at fishery products ay papatawan ng lifetime imprisonment at pagmumultahin ng triple sa halaga ng mga sangkot na produkto. Walang piyansa ang kasong ito.

Wala ring lusot ang opisyal o empleyado ng pamahalaan dahil ang mapatutunayang sangkot sa economic sabotage ay papatawan ng perpetual disqualification o hindi na papayagang humawak ng anumang posisyon sa gobyerno, bumoto, tumakbo sa halalan, at mabigyan ng financial benefits mula sa gobyerno.

Malaki ang negatibong epekto ng smuggling sa agricultural sector ng bansa kaya kahanga-hanga ang naging recent actions ni Pangulong Marcos Jr. para labanan ang mga sangkot sa ilegal na gawaing ito. Kaya sa smugglers at hoarders diyan, huwag niyo nang hamunin pa ang Pangulo kung ayaw niyong magamitan ng kamay na bakal.

Para sayo, paano pa mapipigilan ng gobyerno ang makukulit na hoarders at smugglers sa bansa?

Inatasan na ni Pangulong Ferdinand “Bongbong” Marcos Junior na mamahagi na ang Department of Social Welfare and Development ng cash assistance sa mga sari-sari store owners na apektado ng implementasyon ng mandated price ceiling sa bigas ngayong araw.

Batay sa report ng DSWD sa Office of the President, nakatakda ang distribusyon ng cash ayuda sa mga nagtitinda ng bigas simula  ngayong Lunes Setyembre 25, hanggang Biyernes, Setyembre 29, sa tulong ng Department of Trade and Industry.

Magugunitang inatasan ng Pangulo ang ahensya na ayudahan ang mga maliliit na rice retailers na umaray dahil sa pagpapatupad ng price cap sa regular at well-milled rice sa buong bansa.

Sa ilalim ng Executive Order No. 39 ni PBBM, ipinako sa ₱41 ang presyo ng kada kilo ng regular milled rice habang ₱45 naman sa well-milled.

Nabatid na nasa 8,390 micro ang small rice retailers na target na pagkalooban ng ayuda, habang nasa mahigit anim na libo na sa mga ito ang naayudahan o katumbas ng ₱92.415-M na halagang naipamahagi ng DSWD.

Umagos ang pag-asa sa mga komunidad ng magsasaka sa kabila ng anunsyo ni Pangulong Ferdinand Marcos Jr. na mas mataas na ang itinakda na buying price ng NFA para sa pagbili ng wet at dry palay.

Ayon sa Department of Agriculture, nakinabang na ang ilang magsasaka mula sa Dipolog City at Surigao Del Sur sa itinakdang presyo matapos nila ibenta ang kanilang palay nang ₱23 kada kilo.

Sa anunsyo ni Pangulong Marcos Jr., ₱16 hanggang ₱19 kada kilo ang itinakdang farmgate price para sa fresh palay at ₱19 hanggang ₱23 naman para sa dry palay.

Tiniyak ni NFA Acting Assistant Region 11 Manager Floreena Lorainaon sa mga dumalo sa 16th National Rice Technology Forum sa Digos, Davao Del Sur na malapit nang ilabas ang panibagong gabay sa hanay ng presyo ng pagbili ng palay.

Sa ilalim ng Rice Tarrification Law, pwedeng bilhin ng NFA ang palay at bigas para masiguro ang buffer stock ng bansa, paliwanag ni Lorainaon.

Samantala, ayon kay DA Undersecretary Leo Sebastian, hepe ng Rice Industry Development, bumaba ang rice imports sa local markets na maituturing na magandang balita para sa mga magsasaka.

Dagdag ni Sebastian, layon ng pamahalaan na palakasin ang livelihood at i-stabilize ang presyo ng bigas matapos ituring na benchmark sa mga rice traders ang bagong hanay ng mga itinakdang presyo ng pagbili.

Mararamdaman na ang pagbaba ng presyo ng bigas dahil sa panahon ng anihan ng palay.

Ito ang binigyang diin ni Pangulong Ferdinand Bongbong Marcos Jr. sa harap ng binabantayang presyo ng bigas sa mga pamilihan matapos ipatupad ang price cap nitong unang linggo ng Setyembre.

Ayon kay Pangulong Marcos Jr., inaasahang magiging maayos ang suplay pagkatapos ng anihan dahil mas malaki ang magiging ani ngayon ng mga magsasaka.

Batay anya sa ulat ng Department of Agriculture, mas malaki ang produksiyon ngayong taon ng mga magsasaka.

Giit ni PBBM, na maraming suplay ng bigas sa bansa at hindi lamang aniya ito nailabas ng tama kaya’t ito ang inaayos ngayon ng pamahalaan.

Renewable energy is the way forward.

Iyan ang pahayag ni Pangulong Ferdinand ‘Bongbong’ Marcos Jr. Sa kanyang ikalawang State of the Nation Address (SONA)  na ginanap noong July 24, 2023.

Hinangaan naman ito ng mga netizen kung saan napa-hashtag yes to renewable energy pa ang ilan. (#yestorenewableenergy)

Ano nga ba ang renewable energy at paano ito makakatulong sa bansa?

Tara, suriin natin yan.

Familiar ang karamihan sa atin sa windmills, kabilang na ang patok na tourist spot na Bangui wind farm sa Ilocos Norte. Marami rin sa atin ang nakakita na ng solar panel sa mga bubong.  Examples lang yan ng renewable energy.

Maaaring pagkuhanan ng renewable energy ang sikat ng araw o solar energy, hangin o wind energy, alon ng dagat o hydropower, at init o geothermal energy.

Natural, self-replenishing, at kadalasan walang carbon footprint ang renewable energy.

Naniniwala si Pangulong Marcos na ang pagpapalawak sa paggamit ng renewable energy sources ay mabisang paraan na masolusyunan ang mga problema sa mataas na singil ng kuryente, climate change, at global warming.

Sa renewable energy, hindi na kailangang gumamit ng fossil fuels. Naglalabas ng harmful air pollutants ang fossil fuels bago pa man ito masunog. Nagpro-produce din ito ng large quantities ng carbon dioxide. Tina-trap ng heat sa atmosphere ang carbon emissions na siya namang nagdudulot ng climate change.

Ayon sa report na decarbonizing Meralco na isinulat ng greenpeace at Center for Renewable Energy and Technology  (CREST), nagre-rely ang Meralco sa dirty power sources. Ipinapakita ng datos ng power supply agreements ng kumpanya na dominant ang paggamit ng fossil fuels at 94%, samantalang 6% lang sa renewable energy.

Ito ang gustong baguhin ni Pangulong Marcos na may goal na by 2030, 35% ng power mix ay renewable energy. By 2040, dapat maging 50% na ito ayon sa National Renewable Energy Program ng Gobyerno.

Goal din ng gobyerno na pababain ang costs ng renewable energy projects at gawing mas accessible sa publiko ang renewables.

Maganda ang hangarin ni Pangulong Marcos ukol sa renewable energy. Bukod sa makakatulong ito sa kalikasan, siguradong makikinabang dito ang pangkaraniwang pilipino dahil sa bababa ang presyo ng kuryente.

Hindi ito imposibleng mangyari dahil sa katunayan, higit sa kalahating milyong tahanan ang nagkaroon ng access sa kuryente simula ng pag-upo ng pangulo. Pangako niya, lahat ng tahanan sa bansa ay magkakaroon ng kuryente by the end of his term. Sabi nga niya, “100% is within our reach.” kaya naman hangang hanga ang mga netizen kay pangulong marcos at suportado sila sa iminumungkahi nitong pagpapalawak ng renewable energy.

Sa iyong palagay, paano pa mapapalawak ang paggamit ng renewable energy sa Pilipinas?

Saan aabot ang P20 mo?

Ayon sa pangako ni Pangulong Ferdinand ‘Bongbong’ Marcos Jr., maaari kang makabili ng isang kilong bigas sa halagang ito.

Sa pangakong P20  na bigas, maraming umasa at maraming nagduda.

Posible nga bang maging P20 ang presyo ng bigas in the near future?

Tara, suriin natin yan.

Maaalala natin noong 2022 elections, nangako ang noong Presidential Candidate na si Bongbong Marcos na pabababain niya ang presyo ng bigas mula 20 to 30 pesos per kilogram.

Imposible ito para sa karamihan, pero ayon sa pangulo, kaya niya itong gawing reality.

A year later, 2023. Maraming isyu sa bigas ang bansa gaya ng export ban sa India, El Niño, natural calamities, smuggling, at hoarding. Agad naman itong inaksyunan ng gobyerno kung saan nilagdaan ang Executive Order no. 39 na nagdikta ng price ceiling para mapigilan ang mabilis na pagtaas ng presyo ng bigas.

Sa kabila ng mga isyung ito, confident pa rin ang pangulo na kayang-kaya pa rin maipatupad ang campaign promise niyang P20 per kilong bigas.

Paano nga ba ito magiging posible?

Ayon sa pahayag ni Pangulong Marcos noong September 19, 2023, “May Chance Lagi” ang pagkakaroon ng P20 per kilong bigas sa oras na maging stable na ang agriculture sector at production sa bansa.

Kung mapaayos ang produksyon, hindi na masyadong bagyuhin ang bansa, at gamitin ng mga magsasaka ang mga tulong na ibinigay sa kanila, malaki ang chance na bumaba ang presyo ng bigas hanggang sa p20.

Maraming factors sa loob at labas ng bansa na direktang nakakaapekto sa presyo ng mga bilihin, partikular na ng bigas.

Dahil dito, kinailangang mag-adjust ng gobyerno at merkado. Pero kapag maging normal na ang lahat, siniguro naman ng pangulo na madali na lang para sa gobyerno na gumawa ng aksyon para mapababa lalo ang presyo ng mga bilihin.

Ngayong marami pang isyu sa bigas, hindi pa agad agad bababa sa bente pesos ang presyo nito, pero hindi ibig sabihin na imposible itong mangyari. Makikita naman na ginagawa ng pangulo ang lahat para mapigilan ang pagtaas ng presyo ng bigas.

Bukod sa price cap, September 18, 2023 inaprubahan ni Pangulong Marcos ang bagong price range sa bentahan ng palay: P16 to P19 para sa wet palay at P19 to P23  naman para sa dry palay. Ipinamahagi rin niya sa mga mahihirap ang mga nasabat na smuggled rice na ikinatuwa ng grupong bantay bigas.

Sa mga aksyon ng administrasyong marcos para mapigilan ang pagtaas ng presyo ng bigas, naniniwala ka bang bababa sa P20 per kilo ang presyo nito?

Umani ng positive comments mula sa netizen ang pamamahagi ni Pangulong Ferdinand ‘Bongbong’ Marcos Jr. sa mga mahihirap ng nasabat na smuggled rice.

Kahit mga opisyal ng gobyerno, ikinatuwa rin ang aksyong ito.

Paano nga ba makakatulong ang pamamahagi ng smuggled rice sa bansa?

Tara, suriin natin yan.

Best Deterrent o pang-discourage sa smugglers ang desisyon ni Pangulong Marcos na ibigay na lang ang mga nakumpiskang bigas ayon kay Bulacan 6th District Representative Salvador Pleyto.

I-dinistribute ni pangulong marcos ang nasabat na bigas sa mga residente at Local Government Units o LGUs sa Tungawan, Zamboanga Sibugay. Ayon kay Rep. Pleyto na miyembro rin ng House Agriculture and Food Committee, nagbibigay ang aksyong ito ng strong signal na walang lugar sa ekonomiya ang smuggling.

Ikinatuwa rin ng Grupong Bantay Bigas ang aksyong ito. Para kay Bantay Bigas Spokesperson Cathy Estavillo, mas pabor ito kaysa sa pagbenta ng smuggled products sa Kadiwa Stores, gaya ng ginawa noon sa naipuslit na asukal.

Kung ibenta rin ang smuggled products, nabibigyan nito ng katwiran ang smugglers na ipagpatuloy ang kanilang gawain kung saan naibebenta pa ang mga naipuslit nila.

Bukod sa pagpigil sa smugglers, malaking tulong ang pamamahagi ng smuggled rice sa pangkaraniwang pilipino na malaking bahagi sa pang-araw araw na hapagkainan ang kanin. Ikinatuwa ito ng netizens na nagpapasalamat sa aksyon na ito.

Malaki ang negatibong epekto ng smuggling sa agricultural sector sa bansa kaya maganda ang naging hakbang ng pangulo na ipamigay na lang nang libre sa mga mahihirap ang mga nasabat na smuggled rice.

Ikaw, agree ka ba sa aksyon ni pangulong marcos na ipamahagi ang smuggled products sa mga mahihirap?